dr Dominika Gapska
Zakład Slawistyki Kulturoznawczej
email: dgapska@amu.edu.pl
Filolożka serbistka. Absolwentka Akademii Młodych Dyplomatów przy Europejskiej Akademii Dyplomacji. Zainteresowania naukowe koncentruje wokół historii serbskiej literatury średniowiecznej, słowiańskich tradycji piśmienniczych, kultury duchowej i obrzędowości prawosławia. Szczególną uwagę w badaniach naukowych poświęca zagadnieniom związany ze świętością i duchowością kobiet oraz twórczością literacką – hymnograficzną, hagiograficzną, euchograficzną – im poświęconą.
1. Gapska D., „Żywot królowej Jeleny” Danila II jako wzór idealnej symfonii państwa z Kościołem, „Poznańskie Studia Slawistyczne”, nr 10, 2016, s. 99-113.
2. Gapska D., Kult carycy Milicy w Serbii. Zarys problemu, w: Obraz świętości – świętość w obrazie, red. I.Lis-Wielgosz, W. Jóźwiak, P. Dziadul, Poznań 2014, s. 74-82.
3. Gapska D., Znaczenie soborów w budowaniu niezależności państwowej, przykład Serbii (pierwsza połowa XVIII wieku), „Latopisy Akademii Supraskiej: Synody Cerkwi prawosławnej w I Rzeczypospolitej”, tom 5, 2014, s. 195-200.
4. Gapska D., Kult św. Kseni Petersburskiej w Rosji i Serbii, „Kultury Wschodniosłowiańskie Oblicza i Dialog: Polska, Rosja, Ukraina”, nr 3, 2013, s. 11-16.
5. Gapska D., Dni pamięci świętych władczyń w kalendarzu serbskiej Cerkwi prawosławnej, „Latopisy Akademii Supraskiej: Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty”, nr 4, 2013, s. 49-57.
6. Gapska D., „Pójdźmy do Rzymu!” – Wielka pielgrzymka Słowian z 1881 roku w prasie wielkopolskiej, [w:] Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 8 – Cyrylometodejski komponent kultury chrześcijańskiej Słowian w regionie karpackim. Historia, tradycje, odwołania, red. M. Kuczyńska, J. Stradomski, Kraków 2013, s. 253-261.
7. Gapska D., Angelina Branković: święta władczyni w hymnografii. Zarys problemu, „Poznańskie Studia Slawistyczne”, nr 5, 2013, s. 103-115.
8. Gapska D., Proces zmian języka liturgicznego w Serbskiej Cerkwi Prawosławnej na przykładzie oficjów ku czci świętych Serbek, „Latopisy Akademii Supraskiej: Języki naszej modlitwy – dawniej i dziś” nr 3, 2012, s. 149-157.
9. Gapska D., Szaleństwo w Chrystusie jako kategoria świętości kobiet (Holy foolishness as a category of feminine sanctity), „Studia Slavica” nr XVI, 2012, s. 453-461.
10. Gapska D., Typologia kobiecej świętości – święta matka. Zarys problemu, [w:] Хоризонти и предели на южнославянските езици. Сборник, посветен на 65-годишнината на доцент д-р Славка Величкова, Пловдив 2012, s. 98-109.
projekty grantowe, stypendia, nagrody:
Stypendium badawcze na Uniwersytecie w Nowym Sadzie
Central European Exchange Program For University Studies (CEEPUS)
01.03.-30.04.2013
Nowy Sad, Serbia
Dominika Gapska o sobie:
Interesuję się zagadnieniami związanymi z dyplomacją, w szczególności protokołem dyplomatycznym, oraz tematyką związaną z doskonaleniem procesu nauczania (m.in. neurodydaktyką).
Projekt badawczy „Kobieta-Państwo-Kościół. Serbskie święte w tradycji i kulturze duchowej narodu” pani mgr Dominiki Gapskiej z Zakładu Slawistyki Kulturoznawczej, finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki w konkursie Preludium ma za zadanie rozwinąć slawistyczne studia poświęcone świętości kobiet w serbskim imaginarium narodowym i duchowym, z uwzględnieniem tła historyczno-kulturowego oraz społecznego państwa i Kościoła. Zostanie w nim podjęta próba odpowiedzi na następujące pytania: Czy stare, średniowieczne kulty świętych kobiet ożywają we współczesnej, postsekularnej Serbii? Jeśli tak, to w jakich kontekstach i jaką funkcję ma ten proces? Czy święte kobiety są patronkami narodowych i kościelnych organizacji we współczesnej Serbii, które opierają się na specyficznych tradycjach narodowych i normach religijnych, legitymizujących serbską tożsamość? Czy świętość kobiet ma wpływ na głoszone idee kulturowego i duchowego odrodzenia Serbii? Czy używa się jej w celu konfrontacji z heterodoksją (jak bywało to, między innymi, w czasach dominacji imperium osmańskiego)? Czy Cerkiew wykorzystuje wzorce chrześcijańskiej etyki i moralności, których strzegą święte kobiety, jako przeciwstawienie współczesnemu, zlaicyzowanemu sposobowi myślenia o rodzinie i roli kobiet w społeczeństwie i Kościele?
Projekt został wysoko oceniony przez komisję konkursową i jego ambicją jest wypełnienie luki w istniejących obecnie studiach oraz umożliwi weryfikację dotychczasowych poglądów marginalizujących oddziaływanie świętych kobiet na polityczne, społeczne i duchowe formowanie serbskiego narodu.
Aktualności związane z poszczególnymi etapami realizacji projektu można śledzić na stronie: www.kobieta-panstwo-kosciol.edu.pl.